O sztuce. Blog Justyny Napiórkowskiej

W Art Institute w Chicago znajduje się bardzo szczególna scena Ukrzyżowania. Namalował ją człowiek niewierzący, a jednak jest to Ukrzyżowanie bardzo przekonywujące. Białe Ukrzyżowanie namalowane w 1938 roku przez Marka Chagalla. Ukochany obraz papieża Franciszka. Ukrzyżowanie wpisane w bardzo konkretny kontekst – swoich czasów i wpisanych w te czasy dramatów. To jeden z nielicznych obrazów Chagalla, gdzie malarz rezygnuje z fantazyjnego przedstawiania świata, z bardziej barwnych niż rzeczywistych obrazów Witebska, z przedstawiania siebie i swojej narzeczonej, Belli, uniesionych nad miastem. Rezygnuje z kolorów, wpisując obraz w paletę bieli i czerni.  Ale maluje przekonująco mieszcząc przekaz religii, której nie wyznaje, maluje oddając tragedie, które już znał z pobytu w Rosji Radzieckiej, ale także maluje przewidując czasy upokorzeń i bólu, które dopiero mają nadejść. Z wygnanymi matkami tulącymi płaczące dzieci. Ze spalonymi synagogami. Z roztrzaskanymi płyta...

Stazione Centrale. Wsiadam do autobusu. Numer 64. Najlepszy dla zobaczenia Rzymu w pigułce. Jego trasa przeszywa jak strzała całe miasto, od dworca Termini w dół przez plac Esedra, po prawej termy, po lewej eleganckie arkady. Via Nazionale, w dół. Przystanek. Wsiadka, wysiadka. Na dole piazza Wenecja. Na środku policjant, nie traci włoskiej bella figura , w granatowym uniformie i białym  kasku. Pamiętacie go z filmu Woody’ego Allena? Prawo drogowe jest dla użytkowników sugestią. Nie trzeba się do niej przywiązywać, ale raczej wniknąć w ten krwioobieg, w której na równych warunkach piesi i kierowcy, na pasach i poza pasami. Samochody suną powoli, a między nimi śmigają motorini . Piesi przed śmiałymi próbami przekroczenia podwójnego pasa jezdni szybko obliczają długość swojej trasy, wykonują błyskawiczny rachunek z dostępnych danych, kalkulują trasę z punktu a do punktu b, gdzie pieszy, z punktu c do punktu d – gdzie samochód. Jak zrobić, żeby te trasy się nie skrzyżowały, jak...

Lasciate ogni speranza, voi ch'entrate. Dante Rzym onieśmiela. Naiwny, zafascynowany sztuką i historią człowiek, z rozbieganym spojrzeniem, ze zmęczonymi stopami i głową rozpaloną wszystkimi wrażeniami może się poczuć trochę słabo wśród tych trawertynowych murów. Najpierw straci wiarę w siebie. Przestanie wierzyć w możliwość ogarnięcia świata. Utraci nadzieję na możliwość archiwistycznego poukładania tego co widziane, przeanalizowane, zapamiętane. Pogrzebie swoją ufność w szansę na zrozumienie tego wszystkiego, co widzi. Naiwny, zafascynowany sztuką człowiek brodzi wśród dzieł artystów wszelkich czasów, wśród śladów geniuszy wzywanych tu listami papieskimi i zostawiających na czym się dało świadectwa swojego genialnego istnienia. Rzeźby, obrazy, stiuki, szkice, projekty, trakty, wille i ogrody. Wszystko w czyimś bardzo osobliwym wydaniu, w tym królestwie artystycznej anarchii, jaką jest Rzym. Powiedzmy to szczerze. Naiwny, zafascynowany sztuką człowiek wystawiony jest w...

Kochani, pozdrawiam Was serdecznie z Rzymu. Niesamowite chwile, wypełnione ważnymi spotkaniami, rozmowami, przeżyciami. Być tutaj, tak blisko, gdy mamy nowego Papieża, brata Franciszka, jak mówią Włosi, to naprawdę bezcenne. Całe miasto było podzielone trasą maratonu, na ulicach biegacze, Rzym trudny do przemierzenia. Tego dnia jak często w Rzymie współzawodniczyło sacrum z profanum, ciało z duchem. Z jednej strony maratończycy, walczący z własnymi słabościami, krok po kroku, 41 kilometrów, z drugiej skupieni Rzymianie witający nowego Papieża, po drugiej stronie rzeki.     Rzym - stolica, Roma Capitale - wita papieża! Bardzo, bardzo otwarcie. Takie emocje pamiętam stąd z 2 kwietnia 2005 roku, wtedy zaczynało się jakieś dziwne interregnum, a teraz wszyscy mówią, że nadchodzi mocna zmiana. Na Lateranie, w mozaice absydy obok świętego Piotra stoi maleńka postać święty Franciszek. Dwóch braci - pierwszy Papież i mały wielki Święty. Lateran to dobre miejsce dla nowego papieża...